Khử Trùng Nước Bằng Đèn UV: Nguyên Lý, Hiệu Quả Và Ứng Dụng Trong Thực Tế

1. Khử trùng nước bằng UV là gì?

Khử trùng nước bằng tia UV (Ultra Violet – tia cực tím) là phương pháp sử dụng bức xạ tia cực tím ở bước sóng 254 nm để tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh trong nước. Công nghệ này không sử dụng hóa chất, không để lại tồn dư độc hại, và ngày càng được ưa chuộng trong các hệ thống xử lý nước uống, nước sinh hoạt và nước thải.

2. Nguyên lý hoạt động của đèn UV diệt khuẩn

Đèn UV phát ra tia cực tím có khả năng phá vỡ cấu trúc DNA và RNA của vi sinh vật (vi khuẩn, virus, nấm men, tảo…), khiến chúng mất khả năng sinh sản và chết.

• Nước chảy qua buồng chứa đèn UV (thường bằng inox để phản xạ tốt).

• Đèn UV đặt trong ống thủy tinh thạch anh để cách ly với nước và đảm bảo tia UV chiếu xuyên qua.

• Khi nước đi qua, tia UV chiếu trực tiếp vào vi sinh vật có trong nước và tiêu diệt chúng ngay lập tức.

• Không thay đổi mùi, vị, màu hay độ pH của nước.

Cấu tạo của một đèn UV diệt khuẩn nước  thông thường

3. Ưu điểm nổi bật của công nghệ UV

• ✅ Hiệu quả khử trùng cao: Diệt hầu hết vi khuẩn, virus, E.Coli, Salmonella, Giardia, Cryptosporidium…

• ✅ Không dùng hóa chất: Không mùi, không vị, không biến đổi tính chất nước

• ✅ Không tạo sản phẩm phụ độc hại (DBPs)

• ✅ Thời gian xử lý nhanh: vài giây là đủ

• ✅ Bảo trì đơn giản: thay bóng định kỳ 9–12 tháng

4. Những lưu ý quan trọng khi sử dụng đèn UV

Nước đầu vào phải sạch, trong

• Không để nước đục, chứa cặn hay màu → sẽ giảm hiệu quả diệt khuẩn

• Nên lắp lọc tinh trước UV để loại bỏ chất rắn lơ lửng

Vệ sinh ống thạch anh định kỳ

• Ống thạch anh bao quanh bóng đèn cần được làm sạch 2–3 tháng/lần để tia UV chiếu xuyên tốt

Thay bóng UV đúng hạn

• Sau 9.000–10.000 giờ hoạt động, công suất tia UV sẽ giảm, cần thay bóng để đảm bảo hiệu quả

Có thể lắp thêm cảm biến UV

• Theo dõi cường độ tia UV, cảnh báo khi ánh sáng giảm dưới ngưỡng diệt khuẩn hiệu quả

Bên trong đèn UV

5. Cấu tạo cơ bản của hệ thống UV diệt khuẩn

Một hệ thống khử trùng nước bằng UV thường gồm:

• Buồng phản ứng inox SUS 304/316

• Bóng đèn UV (low-pressure mercury)

• Ống thạch anh trong suốt bao quanh bóng

• Nguồn điện cấp cho đèn (ballast)

• Cảm biến UV (nếu có)

6. UV có xử lý được Nitrat, Amoni hay kim loại không?

❌ Không. UV chỉ tiêu diệt vi sinh vật.

➡ Để loại bỏ Nitrat, Amoni, kim loại nặng, cần kết hợp hệ lọc RO, trao đổi ion hoặc hóa chất chuyên dụng.

7. Ứng dụng thực tế của đèn UV

•  Xử lý nước uống hộ gia đình

•  Hệ thống lọc nước công nghiệp

•  Bệnh viện, trường học, nhà hàng

• Trại chăn nuôi heo, gà, bò

• Khử trùng nước thải tái sử dụng

• Hệ thống RO ngành thực phẩm – dược phẩm

8. Làm sao chọn đúng công suất đèn UV?

Lựa chọn đèn UV phụ thuộc vào:

• Lưu lượng nước xử lý (L/h hoặc m³/h)

• Chất lượng nước đầu vào (có màu, đục?)

• Mục tiêu sử dụng (nước uống, nước thải…)

💡 Ví dụ:

• Dùng cho gia đình: đèn UV công suất 6–11W

• Dùng cho công nghiệp: từ 40W đến 200W, có thể lắp song song nhiều đèn

  Bảng chọn công suất đèn UV theo lưu lượng

  Lưu lượng nước (m³/h)	Công suất đèn UV (W) đề xuất
  0.5 – 1 m³/h	16 – 30 W
  1 – 2 m³/h	40 – 55 W
  3 – 5 m³/h	75 – 120 W
  5 – 10 m³/h	150 – 200 W
  >10 m³/h	250 – 300 W trở lên

9. Kết luận: Có nên sử dụng UV trong xử lý nước?

Câu trả lời là CÓ. Đèn UV là giải pháp an toàn, thân thiện và hiệu quả cao cho việc diệt khuẩn trong nước, đặc biệt trong thời đại mà người dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và môi trường.

Bạn cần tư vấn xử lý nước lắp đặt hệ thống UV chuyên dụng hãy liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG NAM VIỆT. 

📍 Địa chỉ: A4, KDC Tăng Long Garden, 105 Đường số 8, P. Long Phước, TP. Thủ Đức, HCM

📞 Hotline: 0932 562 177

🌐 Website: namvietetc.com

📩 Email: [email protected]